Năm 2018, báo Tuổi trẻ từng đăng loạt bài liên quan tới phi vụ thâu tóm Công ty CP Du lịch Hương Giang. Theo đó, Tập đoàn Bitexco đã mua lại 62,8% cổ phần của doanh nghiệp này với mức giá khoảng 158 tỷ đồng và trở thành cổ đông lớn mà không qua đấu giá. Phi vụ mua bán cổ phần thuộc sở hữu Nhà nước tại Công ty CP Du lịch Hương Giang xuất hiện nhiều “điểm lạ bất thường”. Tuy nhiên, trả lời phỏng vấn báo Tuổi trẻ, ông Nguyễn Văn Cao, Chủ tịch UBND tỉnh Thừa Thiên – Huế chỉ khẳng định: “Chúng tôi làm đúng quy định”.

Thực hư mua bán cổ phần của Công ty CP Du lịch Hương Giang là như thế nào? Và đâu là “điểm lạ” của thương vụ này đang khiến dư luận đặc biệt tâm?

Công ty CP Du lịch Hương Giang (trụ sở tại số 2 đường Nguyễn Công Trứ, TP. Huế) là một doanh nghiệp Nhà nước được thành lập vào năm 1996. Từ năm 2007 đến 2013, công ty này thực hiện xong cổ phần hóa với vốn Nhà nước chỉ còn 62,86%. Dù chỉ có vốn 200 tỷ đồng, song Hương Giang Tourist sở hữu quỹ đất lớn và có vị trí đắc địa bậc nhất TP.Huế. Theo Bản công bố thông tin phục vụ IPO năm 2007, Hương Giang nắm trong tay 176.663m2 đất, trong đó phần lớn nằm ở trung tâm TP.Huế.

Thực hiện theo chủ trương thoái vốn Nhà nước tại các công ty cổ phần, chỉ 15 ngày sau khi có quyết định UBND tỉnh Thừa Thiên – Huế đã nhanh chóng phê duyệt nhà đầu tư là Công ty TNHH Tập đoàn Bitexco để thực hiện thoái vốn với tổng số cổ phần chuyển nhượng là 12.572.200 cổ phần, cùng mức giá nhận chuyển nhượng là 12.600 đồng/1 cổ phần. Tức chỉ với hơn 158 tỷ, Bitexco đã mua trọn 62,8% cổ phần để trở thành cổ đông lớn của Công ty CP du lịch Hương Giang, nâng mức tổng sổ hữu lên 70% (năm 2007 Bitexco từng mua 7,6%).

Điểm lạ thứ nhất trong cuộc thoái vốn chính là Bitexco được chọn mà không thông qua đấu giá. Khi được hỏi thì Chủ tịch UBND tỉnh cho biết vì Bitexco là “nhà đầu tư chiến lược” của tỉnh. Tại sao Bitexco được lựa chọn là doanh nghiệp chiến lược của tỉnh Thừa Thiên – Huế nhưng đến tháng 10/2016, theo thông tin báo Tuổi trẻ đăng tải, doanh nghiệp này đã bán lại 5.758.000 cổ phần cho một doanh nghiệp Hồng Kong là Công ty TNHH Kei Sei (nay có tên là Công ty TNHH Crystal Treasure), giảm tỉ lệ sở hữu xuống còn 41,7%.

Thứ hai, mức giá 158 tỷ đồng để sở hữu Công ty CP Du lịch Hương Giang, một doanh nghiệp có tiếng ở Thừa Thiên – Huế khi sở hữu nhiều khách sạn trên đất vàng có giá trị, có phải là mức giá hợp lý?

Cần lưu ý là, vào năm 2007, Công ty cổ phần du lịch Hương Giang từng đưa ra bán đấu giá cổ phần với mức giá khởi điểm được đưa ra là 10.700 đồng/cổ phần. Sau quá trình đấu giá, giá cổ phần đã nâng lên thành 32.500 đồng/cổ phần, gấp 3 lần giá khởi điểm. Nhưng đến năm 2016, hơn 60% số cổ phần còn lại đã được tỉnh Thừa Thiên – Huế bán cho Bitexco là 12.600 đồng/cổ, giảm 2,57 lần so với 9 năm trước (2007). Mặc dù suốt từ năm 2008-2014, Hương Giang luôn kinh doanh có lãi.

Chưa kể, chỉ tính riêng 1 trong 4 khách sạn mà Hương Giang đang sở hữu là Khách sạn 4 sao Saigon Mori, khách sạn này được định giá ước tính trong khoảng từ 349 tỷ đồng đến 405 tỷ đồng hồi cuối năm 2016, mức định giá này gấp hơn 2 lần số tiền mà Bitexco bỏ ra để mua quyền trở thành cổ đông lớn của Hương Giang.

Liệu UBND tỉnh có “đi đêm” với Bitexco hay không mà lại ưu ái cho DN này như vậy? Tài sản nhà nước bị “bán rẻ” có gây thất thoát, lãnh phí nghiêm trọng hay không? Đây có bị xem là sai phạm trong cổ phần hóa DNNN không, nếu có thì những người có liên quan liệu có bị xử lý?

Nắm trong tay hệ sinh thái hàng chục doanh nghiệp, đầu tư loạt dự án tỷ đô, song Bitexco vẫn đi vay pháp nhân Hồng Kông (Trung Quốc) để mua cổ phần Hương Giang chỉ với mức giá gần 160 tỷ đồng, để rồi sau đó không trả được và bị siết nợ? Vì sao Bitexco nhanh chóng từ chối quyền lợi của nhà đầu tư chi phối Hương Giang để san sẻ cho nhà đầu tư ngoại, phải chăng vì DN Hồng Kong đã trả cho Bitexco một món rất hời? Bitexco thực chất chỉ là bên đứng ra “mua hộ” cho nhà đầu tư Hồng Kông, và tất cả những “căng thẳng” giữa hai bên thời gian qua, từ siết nợ đến kiện cáo, cũng có thể là một “vở diễn”?

Sau khi hơn 17,6ha đất rơi vào tay doanh nghiệp Hồng Kong điều gì sẽ xảy ra? Vụ “Khu biệt lập” Our City ở Hải Phòng vẫn còn nóng và là minh chứng rõ ràng nhất cho hệ quả của việc để đất rơi vào tay DN ngoại? Quản lý yếu kém đến mức một ổ bài bạc quy mô lớn như vậy diễn ra cả chục năm trời mà không ai biết. Năng lực quản lý đã không tốt, lại còn để đất rơi vào tay người nước ngoài để họ có cơ hội làm loạn, UBND tỉnh Thừa Thiên Huế liệu có gánh nổi hậu quả từ chính việc làm tiếp tay của mình?

Hà Min